Neen, het regenwoud is niet het grootste zuurstofreservoir

In de belangrijke presidentsverkiezingen van Brazilië gonst en ruist het nu van de berichten. De pro’s en contra’s van beide protagonisten worden gewikt en gewogen. “De Standaard” herinnert mij eraan dat het vak aardrijkskunde écht wel onder onderwezen is geweest. Geen kwaliteitskrant zou zich mogen branden aan deze foute “oneliner“.

Tijdens een speech in het UN-gebouw fulmineerde Bolsonaro nog over het feit dat hij geen lessen te leren heeft van het Westen. De ontbossing is er, geschiedkundig gezien, immers véél groter.

Back on topic: Regenwouden hebben een ontegensprekelijk gigantisch voordeel om onze aards klimaat in balans te houden. Het is naast een vrij grote opslagplaats voor koolstofdioxide, ook één van de grootste voeders van de ITCZ. Deze wolkenband is aan verschuiven, uitdrogen en verzwakken. Er zijn linken met een verzwakte wolkenband boven Amerika en het op hol geslagen moesson-systeem in Zuidoost Azie. Doe er nog de grillige meer neerslagwaarden van de Sahel bij, die overigens aan het vergroenen is, bij en ik durf er haast m’n reputatie op verwedden dat het beroemde vlinderslag-effect wel eens invloed heeft gehad op de Europese waterbom in 2021 en de omegablokkage van de straalstroom de laatste jaren.

Daarnaast is het enorme waterspons. De rivier de Amazone slingert per seconde meer dan 220 000 m³ zoet water de oceaan in, meer dan de volgende 5 grote rivieren te samen! Door ontbossing wordt in deze waterhuishouding flink huis gehouden. De wateropslagcapaciteit van een hectare palmplantage, sojaveld of maïscultuur is een pak lager dan dat van eenzelfde regenwoudareaal. De foto bovenaan verwijst naar het mos dat een echte spons is. Los van de weelderige etages aan kruiden, slingerplanten en andere epifyten is zo’n woud in verticale zin een waterfles an sich. Iedere ha verdwenen woud stond garant voor een waterretentie. De versnelde en niet meer aangevulde hoeveelheden water, zijn deze niet mede de oorzaak van een zeespiegelstijging?

Er zijn nog stemmen die deze stelling destijds opperden, maar “moesten” zwijgen. Samen met Hoekstra’s bevindingen dat het oppompen van (fossiel) grondwater eveneens bijdroeg aan het stijgen van de zeespiegel, staren sommige opiniemakers en roeptoeters zich wel blind op het afsmelten van de ijskappen, veroorzaakt door een warmers aard klimaat. En als je dan afkomt met “de longen van”, tja. De stelling dat ze “de spons van” de aarde onderschrijft meer de urgentie van de klimaatzaak. Maar leg dat maar eens uit.

Dus als je de juiste feiten en argumentaties op tafel zwiert is de roep voor het behoud van het regenwoud wél te verantwoorden, zelfs voor een Jair of Lula. Overigens… Als deze laatste het wil opnemen voor de armen en een sterk links regime er wil op nahouden heeft ie ook ‘snel geld’ nodig. En ja… ontbossing, voeding geven aan de wereld, sinds het wegvallen van Oekraïens graan.. Daar zal ook hij brood in zien.

Voorlopig laat ik het hierbij, vermits mijn “leef“-tijd volledig wordt opgeslorpt door onderwijsadministratie.

nb: Begin dit jaar nog degradeerde deze kwaliteitskrant het vak aardrijkskunde tot een klimaatvakje. Het was een typisch geval van “met een half oor luisteren” van de reporter. Het was voor leerkrachten aardrijkskunde een figuurlijke slag in het gezicht.

lees in dit verband

• Marcgroet: Dag Jef, aardrijkskunde is méér dan..
• Bolsonaro geeft aan dat de Amazone niet de longen van de aarde zijn. ( HLN )
• Marcgroet: Dag Jair…
• ITCZ: wat is dat nu net weer?
• Hoekstra en grondwater

fotocredit kopafbeelding: Image by Penny from Pixabay