Het was even schrikken. Net op het moment dat onze host van deze boeiende dag in haar slotrede zij dat vandaag aardrijkskunde niet enkel klimaatstudie omhelsde, maar dat het belang van dit onderwerp net wat meer aandacht verdiende, lanceerde Jef, reporter van dienst van de kwaliteitskrant De Standaard, een totaal foute boodschap:
Aardrijkskunde wordt “klimaatvak”
link naar het artikel ( betaalmuur!)
Hoe vals was de noot in het slotakkoord van een vrij serene dag. Er vielen namelijk nog wel wat valse noten én akkoorden op te tekenen, maar da’s dan weer voer voor een ander blogje.
Neen, beste Jef, ik gaf al aan via uw social media u graag te ontvangen én te hosten op ons jaarlijks congres van het vak dat u haast van de kaart leek te willen vegen door het verengen tot een klimaatvakje. Manuel Sintubin had het nochtans met hand en tand uitgelegd en in eerdere opiniestukjes ook al aangegeven dat het gevraagde klimaatvak, de gratuite oplossing van de regering als antwoord op het klimaatspijbelen, al bestond onder de vleugels van het gekende vak aardrijkskunde. Het is overigens via diezelfde Sintubin dat wij, in het “katholiek” onderwijs een zeer coherente en sterke uitdaging krijgen! ( link )
Dat, vaak stiefmoederlijk behandelde, unieke schakelvak tussen alle vormen van wetenschap, gaande van fysica tot metafysica. Van het aards paradijs naar de hedendaagse hel. Stiefmoederlijk omdat Ben het in zijn blokken te vaak als weetjesschapvak degenereert, stiefmoederlijk omdat niet-geografen te gemakkelijk het tot een vanbuitenleervak downgraden om zo sneller een grade op de talrijke leerlingen te kunnen plakken.
Op Facebook laat Rita Heyrman, overigens prachtig verwoord, haar licht schijnen op uw schabouwelijke titel.
Het vak kan eindelijk zijn unieke positie als synthesewetenschap op het kruispunt tussen positieve en humane wetenschappen innemen. Het verdiept immers ,door data-analyse, het inzicht in actuele vraagstukken (waaronder klimaatverstoring, migratie, duurzaamheid en voedselzekerheid, energievoorziening, energietransitie en water- en ruimtebeheer)
link naar de post an sich
Ik mocht van Geert Noels deze uitspraak in één van mijn vorige handboeken (2015) opnemen.
Het vak aardrijkskunde beperkte zich vroeger bij wijze van spreken tot het lezen van kaarten, het bekijken van een wereldbol, en het noorden vinden. De aardbewoners zijn echter het noorden dikwijls kwijt, en moeten begrijpen hoe kwetsbaar hun blauwe planeet wel is.
link naar rugzak, mijn b(l)ijdrage en legacy voor het vak
Daarom is het belangrijk dat leerlingen een besef krijgen van de draagkracht van onze blauwe planeet. Dan gaat het over de vraag naar grondstoffen, de uitstoot van broeikasgassen of demografische tendensen. En ook wat de mens er zelf aan kan doen: de circulaire economie, het belang van hernieuwbare energie of nieuwe technologieën die ons in staat stellen om onze voetafdruk te beperken.
Ikzelf kon me op deze dag herbronnen en vooral voel ik me gesterkt om vanaf sept 2022 een prachtig narratief neer te pennen van en voor de huidige leerlingen. Meer zal dra te vinden zijn op mijn schools webstekje. Maar nu moet ik even zelf herbronnen, zeker na zo’n clickbaittiteltjes, het lijkt wel m’n persoonlijke processie van Echternach!
Dus beste Jef, laat me besluiten met een vraag en een oproep. De vraag gaat over een opvallende TEDtalk van Hans Rosling waarin hij met Ikea boxen de demografische evolutie van de laatste 80 jaar netjes uitlegt. Hij gebruikt hiervoor 9 boxen, 1 box staat symbool voor 1 miljard mensen. Mijn vraag is: “Gebruikte hij, toen al, bewust maar 9 dozen?”
Mijn oproep is er eentje om te googelen:
Mag Aardrijkskunde niet wat meer sexy zijn!
Ik ontmoet u graag uit op het VLA-congres op 25 maart 2023. Uitnodiging volgt! Wordt vervolgd.
8 gedachten over “Dag Jef, aardrijkskunde is zo véél meer dan klimaat.”